NECO Hausa OBJ 2025
01-10: BCCAECADCA
11-20: CAEECCDCCE
21-30: BEEADAAEDA
31-40: CBCCEACCAC
41-50: AEEEDAAAAA
51-60: BBCBBCCECC
COMPLETED!!!
NECO Hausa Essay 2025
Number 1
Pick (1)One From (1a) to (1e)
(1a)
Maƙala: Muhimmancin Wutar Lantarki Ga Al’umma
Wutar Lantarki wani muhimmin bangare ne na al’ummar wannan zamani, yana taka muhimmiyar rawa wajen gudanar da ayyuka daban-daban na rayuwarmu. Tun daga samar da wutar lantarki da gidaje da masana’antu zuwa sauƙaƙe sadarwa da sufuri, wutar lantarki ta zama wani abu mai mahimmanci a rayuwarmu ta yau da kullun.
Amfanin Tattalin Arziki
Wutar lantarki yana da mahimmanci don haɓakar tattalin arziki da ci gaba. Yana ba da ikon masana’antu, yana ba da damar samar da kayayyaki da ayyuka, da sauƙaƙe gudanar da harkokin kasuwanci, ƙanana da manya. Idan babu wutar lantarki, masana’antu da yawa za su tsaya tsayin daka, wanda zai haifar da hasarar tattalin arziki mai yawa.
Ingantattun Ingantattun Rayuwa
Wutar Lantarki ta inganta rayuwar jama’a sosai a duniya. Yana ba da haske, dumama, da sanyaya, yana ba mutane damar rayuwa cikin kwanciyar hankali. Har ila yau, wutar lantarki na amfani da kayan aikin gida, irin su firji da injin wanki, wanda ke rage lokaci da ƙoƙari.
Kiwon lafiya da Ilimi
Lantarki yana da mahimmanci ga kiwon lafiya da ilimi. Asibitoci sun dogara da wutar lantarki don samar da kayan aikin ceton rai, kamar injinan iska da na’urorin dialysis. A cikin ilimi, wutar lantarki yana ba da damar amfani da kwamfutoci da sauran kayan aikin dijital, haɓaka ƙwarewar koyo.
Kalubale da Mafita
Duk da mahimmancinsa, yawancin al’ummomi a duniya ba su da wutar lantarki. Don magance wannan matsala, gwamnatoci da kungiyoyi suna aiki don haɓaka samar da wutar lantarki da rarrabawa, musamman a yankunan karkara.
A ƙarshe, wutar lantarki wani muhimmin al’amari ne na al’umma na zamani, yana haifar da ci gaban tattalin arziki, inganta yanayin rayuwa, da ba da damar kiwon lafiya da ilimi. Yunkurin kara samun wutar lantarki zai yi matukar tasiri ga ci gaban al’ummomin duniya.
(1b)
Maƙala: Wasan Kwallon da Ya Fi Sha’awar Ni
Wasan kwallon kafa da ya fi bani sha’awa shine wasan karshe na cin kofin zakarun Turai na UEFA tsakanin Liverpool da Real Madrid. Wannan wasa wasa ne mai ban sha’awa wanda ya nuna kwarewa da jajircewa na kungiyoyin biyu.
Nishadi da Wasan kwaikwayo
Wasan ya cika da nishadi da wasan kwaikwayo, inda kungiyoyin biyu suka samar da damammakin cin kwallaye. Gudun wasan ya yi sauri, tare da ‘yan wasa suna nuna fasaha na musamman da wasan motsa jiki.
Yakin Dabara
Haka kuma wasan ya kasance na dabara, inda kungiyoyin biyu suka yi amfani da dabaru daban-daban don ganin sun fi karfin juna. Hukunce-hukuncen manajoji da sauya ’yan wasa sun taka muhimmiyar rawa wajen tsara sakamakon wasan.
Lokutan da ba za a manta da su ba
Za a tuna da wasan a lokutan da ba za a manta da shi ba, gami da ƙwallaye masu ban sha’awa da ƙwallaye masu mahimmanci. Sha’awa da kuzari na ‘yan wasa da magoya baya sun kara yanayin lantarki.
Kammalawa
A karshe dai wasan karshe na cin kofin zakarun Turai na UEFA tsakanin Liverpool da Real Madrid wasa ne mai kayatarwa wanda ya dauki hankulan masoya kwallon kafa a duniya. Wasan ya baje kolin mafi kyawun ƙwallon ƙafa, tare da fasaha, wasan kwaikwayo, da farin ciki.
Kuna so in fito da wata makala ko kuma in fadada kan wannan.
(1c)
Maƙala: Wayoyin Hannu Sun Fi Muhimmanci Ga Al’umma Fiye da Kwamfuta
An ci gaba da tafka muhawara kan ko wayar hannu ko kwamfutoci sun fi muhimmanci ga al’umma. Duk da yake na’urorin biyu sun canza salon rayuwarmu da aiki, na yi imanin cewa wayoyin hannu sun fi mahimmanci ga al’umma fiye da kwamfuta.
Samun dama da Sauƙi
Wayoyin hannu sun fi dacewa da dacewa fiye da kwamfutoci. Tare da wayar hannu, mutane na iya samun damar bayanai, sadarwa tare da wasu, da yin ayyuka daban-daban a kan tafiya. Wannan šaukuwa da saukakawa suna sa wayoyin hannu su zama kayan aiki mai mahimmanci don rayuwar yau da kullun.
Haɗin Duniya
Wayoyin hannu sun ba da damar haɗin kai a duniya, ba da damar mutane su yi sadarwa tare da wasu a kan iyakokin ƙasa. Wannan ya buɗe sabbin dama don kasuwanci, ilimi, da hulɗar zamantakewa.
Tasirin Tattalin Arziki
Wayoyin hannu sun yi tasiri sosai a fannin tattalin arziki, musamman a kasashe masu tasowa. Sun baiwa mutane damar samun damar sabis na kuɗi, karɓar kuɗi, da gudanar da mu’amala, ta yadda za su haɓaka haɓakar tattalin arziki.
Tasirin zamantakewa
Wayoyin hannu kuma sun yi tasiri sosai a zamantakewa. Sun baiwa mutane damar ci gaba da cudanya da dangi da abokai, samun bayanai, da shiga cikin kafofin watsa labarun, ta yadda za su tsara zamantakewar zamani.
Kammalawa
A ƙarshe, yayin da kwamfutoci ke da kayan aiki masu ƙarfi, wayoyin hannu sun fi mahimmanci ga al’umma saboda isar su, dacewa, haɗin kai, tasirin tattalin arziki, da tasirin zamantakewa. Yayin da fasahar wayar hannu ke ci gaba da bunkasa, mahimmancinta zai ci gaba da girma.
(1d)
Masoyi [Sunan Aboki],
Ina fata wannan wasiƙar ta same ku lafiya. Na jima ina tunanin kasuwancin ku na noma, kuma ina so in raba wasu ra’ayoyin da za su taimake ku inganta shi.
Bambance-bambance
Shin kun yi tunanin raba amfanin gonakinku? Shuka amfanin gona da yawa na iya taimakawa wajen yada haɗari da haɓaka yawan amfanin ƙasa gaba ɗaya. Hakanan zaka iya bincika aikin noman ƙwayoyin cuta ko samfuran ƙima don bambanta kanku a kasuwa.
Amincewar Fasaha
Fasaha na iya amfani da kasuwancin ku na noma sosai. Yi la’akari da yin amfani da madaidaicin kayan aikin noma, kamar GPS da jirage marasa matuƙa, don haɓaka sarrafa amfanin gona da rage sharar gida. Hakanan zaka iya amfani da software na sarrafa gonaki don bin diddigin ci gaban ku da kuma yanke shawara ta hanyar bayanai.
Dabarun Talla
Haɓaka ingantaccen dabarun tallan tallace-tallace na iya taimaka muku isa ga ƙarin abokan ciniki da haɓaka tallace-tallace. Kuna iya bincika kasuwannin kan layi, kafofin watsa labarun, ko kasuwannin manoma na gida don nuna samfuran ku.
Sadarwar sadarwa
Gina dangantaka tare da wasu manoma, masu kaya, da abokan ciniki masu yiwuwa na iya zama da amfani. Halarci taron noma, shiga al’ummomin noma, ko shiga cikin tarukan kan layi don faɗaɗa hanyar sadarwar ku.
Kammalawa
Ina fatan waɗannan shawarwari za su taimaka. Idan kuna da wasu tambayoyi ko kuna son ƙarin tattaunawa, da fatan a yi jinkirin neman taimako.
Gaisuwa mafi kyau,
[Sunanka]
(1e)
Maqala: Duk Wanda Yayi Kyau Zai Gani Mai Kyau
Tunanin cewa “duk wanda ya aikata nagarta zai ga alheri” ka’ida ce ta duniya wacce ta wuce al’adu da addinai. Yana nuna cewa alheri, tausayi, da rashin son kai za su haifar da sakamako mai kyau.
Ci gaban Kai
Yin nagarta yana iya kaiwa ga girma da cikawa. Sa’ad da muka taimaka wa wasu, za mu kasance da juyayi, tausayi, da ma’ana.
Tasiri Mai Kyau
Ayyuka masu kyau na iya yin tasiri sosai ga wasu. Za su iya ƙarfafa wasu su biya shi gaba, haifar da sakamako mai kyau na alheri.
Kalubale da Iyakoki
Yayin da yin nagarta na iya haifar da sakamako mai kyau, yana da mahimmanci a yarda cewa ƙalubale da iyakoki suna wanzu. A wasu lokuta, ba za a iya gane ayyukan alheri nan da nan ba ko kuma a ba su lada.
Kammalawa
A ƙarshe, yin nagarta yana da mahimmanci don haɓaka mutum, tasiri mai kyau, da ƙirƙirar duniya mafi kyau. Duk da yake ƙalubale na iya tasowa, ƙa’idar ta kasance cewa duk wanda ya yi nagarta zai ga mai kyau ta wata hanya.
==================
Number 3
(3a)
“gaba” tana nufin sauti ko sauti da ake furtawa a matsayin wani ɓangare na kalma. Ana iya fahimtar ta a matsayin “sylable” a Turanci.
(3b)
(i)Ma-ka-ran-ta: Kalmar “makaranta” tana da gaba huɗu: Ma, ka, ran, ta.
(ii)Ci-ka-ka-riya: Kalmar “cikakakariya” tana da gaba huɗu: Ci, ka, ka, riya.
(iii)Sa-na-‘ar-wa: Kalmar “sana’arwa” tana da gaba huɗu: Sa, na, ‘ar, wa.
(iv)Ta-ra-ya-ya: Kalmar “tarayaya” tana da gaba huɗu: Ta, ra, ya, ya.
==================
Number 4
(4a)
A nahawu, suna (noun) kalma ce da ake amfani da ita don kiran mutum, wuri, abu, dabba, ko ra’ayi.
(4b)
(i)Sunan Yanka: Wannan kalma ce ta nahawu mai nuna lakabi fitacce, kebantacce ga mai shi ko dai na mutum ko na wuri.
Misalai:
Buba, Binta, Katsina.
(ii)Sunan Jama’a; Wannan suna ne da ake amfani da shi ga kowane irin mutum, wuri, ko abu gabaɗaya, ba tare da kebancewa ba.
Misalai:
Mutum, gari, tebur.
==================
Number 5
(6)
Zo, harmattan, kuma dawo da fararen shamuwa
Don su hadiye kaska da ke addabar shanu na
Waɗannan ranakun damina masu ƙura ne kawai ke haifar da tsetse
Kudaje masu ruri da watsewar garken shanu na masu zaman lafiya.
Zo, kai iskar Uguru mai sanyi
Wadda ke sanya ni rawar sanyi
Kuma in nannaɗe hannu na a wuyan na
Tun da daɗewa ban lura da kai ba.
Sai dai a halin yanzu da kake busawa
Idan ka zo ka tafi
Za mu tashi mu fuskanci wata sabuwar shekarar noma
Daga gefen murhu da aka jera da itace
Busassu kamar tukwane da aka gasa na yumbu
A shirye don fuskantar fari marar adadi na ruwan sama
Shekaru da shekaru kafin su sake karyewa.
==================
Number 7
(7)
Hukumar Jarrabawa ta Kasa (NECO) gwamnatin Tarayyar Najeriya ce ta kafa ta a shekarar 1999. Daga cikin ayyukan da aka dora wa Hukumar akwai gudanar da Jarrabawar Babbar Takardar Shaidar Makarantar Sakandare (SSCE) ga ɗaliban makaranta (na cikin gida) da kuma ɗalibai masu zaman kansu (na waje). Jarrabawar SSCE ta cikin gida tana gudana a watan Yuli ko Agusta yayin da jarrabawar ta waje ke gudana a watan Nuwamba ko Disamba na kowace shekara. Hukumar ta fara gudanar da waɗannan jarrabawa a shekarar 2000 ta amfani da manhajar karatu da Hukumar Bincike da Ci Gaban Ilimi ta Najeriya (NERDC) ta shirya.
Ma’aikatar Ilimi ta Tarayya ce ta ƙaddamar da sabon Tsarin Karatu na Ilimin Sakandare a ranar 14 ga Maris, 2011. Dangane da haka, sabon manhajar SSCE da aka kirkira zai fara aiki a watan Satumba na 2011, farawa da shekara ta farko ta babbar makarantar sakandare da kuma rukunin farko na masu riƙe da Takardar Shaidar Ilimin Farko. Wannan tsarin aiwatarwa ya kasance mai tsari ta hanyar shekara ta 2 zuwa shekara ta 3 har sai an kawar da tsohuwar SSCE a hankali. Rukunin farko sun kammala karatunsu tun watan Yuni na 2014.
==================
Number 9
(9a)
Sarautar gargajiya na nufin tsarin mulki ko shugabanci wanda aka gada daga kaka da kakanni, kuma ya dogara ne akan al’adu da ka’idojin gargajiya na wata al’umma ko kabila. Sarakunan gargajiya suna taka muhimmiyar rawa wajen kiyaye al’adu, zaman lafiya, da kuma al’amuran addini a cikin al’ummarsu.
(9b)
(i) Waziri: Waziri shine babban mai ba da shawara ga Sarki, kuma yana da alhakin gudanar da harkokin mulki da yawa a masarautar, kamar su harkokin kudi, shari’a, da kuma gudanar da ayyukan yau da kullum.
(ii) Zagi: Zagi shine mai shela ko mai gabatar da sako a masarautar. Yana da alhakin sanar da jama’a dokoki, sanarwa, da kuma kiran taro. Har ila yau, zagi na iya zama mai nishadantarwa ko mai yabon sarki da manyan mutane.
(iii) Alkali: Alkali shine mai shari’a a masarautar. Yana da alhakin sauraron shari’o’i da yanke hukunci bisa ga shari’ar Musulunci ko kuma al’adu da ka’idojin gargajiya na masarautar.
(iv) Jakadiya: Jakadiya mace ce mai muhimmanci a fadar Sarki, galibi tana da alaƙa da matan sarki ko kuma tana da alhakin wasu ayyuka na musamman a cikin gida ko kuma a fadar. Tana iya zama mai ba da shawara ga matan sarki ko kuma mai gudanar da wasu al’amuran mata a masarautar.
==================
Number 10
(10a)
Karin magana zance ne a dunkule ko a karye, wacce aka tsakaita ta, ta hanyar karya magana, wacce ake fada yau da gobe domin isar da sakon hikima da hankalta ga wanda aka fadamawa a cikin harshen Hausa. A takaice, karin magana magana ce ta hikima da ake amfani da ita don isar da darasi ko gaskiya a takaice da kuma nuna fasahar magana.
(10b)
(i)”Da abun ne an raba niƙa da akuya.” ; Wannan yana nufin cewa kowane abu yana da nasa mai shi ko kuma wanda ya cancanta da shi, kuma bai kamata a yi wa mutum aikin da bai dace da shi ba.
(ii)”Zama wuri ɗaya tsautsayi, in ji kifi.”; Wannan yana nuna muhimmancin motsi da kuma cewa zama a wuri guda na iya haifar da haɗari ko koma baya.
(iii)”Cin danƙo har da su kaza.” ; Wannan yana nufin cewa idan wani abu ya shafi kowa, kowa zai yi haƙuri da shi.
(iv)”A koyaushe ba a rasa nono a ruga.” ;Wannan yana nufin cewa ba a rasa taimako ko alheri a wajen mutanen kirki.
==================
Number 11
(12)
Rayuwar Zinatu da Rahma a jami’a ta bambanta sosai a cikin littafin “Abin Da Kamar Wuya.” Zinatu ta kasance daliba mai sanin yakamata, mai tsoron Allah da kuma mai gaskiya a duk ayyukanta. Ta mayar da hankali sosai wajen karatu kuma bata yarda da shiga harkokin da za su iya bata mata suna ko kawo mata cikas ba. Haka kuma, Zinatu ba ta son shiga cikin tarukan da ba su da amfani ko zaman banza, tana da rikon addini da tarbiyya mai kyau.
A daya bangaren kuma, Rahma ta bambanta da Zinatu saboda ita tana da son yin shagala, tana bin abokai da saukin yarda da shawarwari, tana yawan halartar taruka da nishadi da kuma yin abubuwan da ba su dace da tarbiyya ba. Rahma ba ta mayar da hankali sosai wajen karatu kamar Zinatu, kuma tana da rauni wajen tsayawa kan gaskiya da kare kanta daga munanan abokai ko dabi’u na banza.
Saboda haka, bambanci tsakanin rayuwar Zinatu da Rahma a jami’a shi ne: Zinatu ta fi tsare mutuncinta, ta fi mai da hankali ga karatu da addini, yayin da Rahma ke yawan shagala da bin abokai da halartar abubuwan da ba su dace ba da kuma rashin tsayawa kan gaskiya.
==================
Number 13
(13)
A cikin littafin “Turmin Danya” na Katsina S.I., Alhaji Gabatari ya shahara wajen gudanar da harkokin sumogal da kwangila ta hanyar amfani da dabaru da shisshigi a cikin al’umma da gwamnati. Yana samun manyan kwangiloli ne ta hanyar amfani da cin hanci da rashawa, inda yake biyan jami’an gwamnati kudi don su ba shi kwangila ko su rufe masa ido idan ya aikata laifi. Bayan ya samu kwangila, Alhaji Gabatari baya cika ka’idojin kwangilar; yana rage inganci da adadin kayan da ake bukata, yana kokarin kashe kudin da yawa a rubutu, amma a aikace ba ya cika alkawari. Idan har aka sami bincike ko matsala, yana amfani da kudinsa da shahararsa wajen shawo kan jami’an tsaro ko kotu domin a rufe masa laifi ko a wanke shi.
A bangaren sumogal kuwa, Alhaji Gabatari yana hada kai da wasu masu aikata laifi da ‘yan daba wajen shigo da kaya ba tare da biyan haraji ko bin doka ba. Yakan keta iyaka da kaya da aka haramta ko kuma ya shigo da kaya fiye da adadin da doka ta kayyade. Hakanan, yana amfani da jami’an kwastam ko masu kula da iyaka ta hanyar ba su kudi domin su rufe masa ido. Hakan ya sa Alhaji Gabatari ya tara dukiya sosai cikin gaggawa, har ya samu matsayi da karfi a cikin al’umma, duk da cewa hanyoyin da yake bi suna cutar da tattalin arziki da ci gaban kasa. Wannan ya nuna cewa Alhaji Gabatari mutum ne mai dabara, amma ba mai tsoron Allah ko kishin kasa ba, domin yana amfani da damarsa ne wajen cutar da wasu don amfanuwa da kansa.
COMPLETED!!!